Tijdens onze trainingen binnen de Cirkel van Spreken komen we vaak terug op de vraag: waarom is het soms zo moeilijk om onze stem te gebruiken, vooral in situaties waar dat juist nodig is? Vandaag sprak ik een dame van 96 met haar hond in het bos.
Ondanks dat ze nog rijdt en haar hond uitlaat, is ze toch afhankelijk van veel zorg en hulp. Ze durft haar hulp niet aan te spreken dat ze niet goed schoonmaakt. Bang dat ze dan boos wordt en nog minder doet. Ondanks hun levenslange ervaring en wijsheid, durven onze ouderen vaak hun zorgverleners – of het nu de thuiszorgmedewerker, verpleegkundige of arts is – niet aan te spreken. Waarom? Uit angst voor de mogelijke consequenties. Dat ze wegblijven, of geen hulp meer krijgen.
Het is schrijnend en tegelijkertijd symbolisch. Mensen die hun hele leven een bijdrage hebben geleverd aan de samenleving, voelen zich in hun laatste levensfase onzeker om te vragen om wat ze écht nodig hebben. Deze angst om de zorg of hulp te ‘storen’, is een teken dat we nog zoveel te winnen hebben in het herontdekken van onze stem. Het gaat hier niet alleen om spreken op een podium of in een vergaderruimte, maar juist in die dagelijkse interacties, waarin het gebruik van onze stem een groot verschil kan maken.
In onze trainingen leren we dat het aanspreken van een ander – of dat nu een collega, een leidinggevende, of een zorgverlener is – een krachtige handeling is. Het is een oefening in vertrouwen: vertrouwen in je eigen stem en in het recht om gehoord te worden. De angst om een vraag te stellen of een grens aan te geven, komt vaak voort uit het gevoel dat we onszelf niet belangrijk genoeg vinden of dat we de ander niet willen belasten.
Wat we van onze ouderen kunnen leren, is dat zwijgen vaak leidt tot gemiste kansen. Kansen om gehoord te worden, om een verschil te maken, om onze behoeften en zorgen uit te spreken. De Cirkel van Spreken biedt een ruimte om die kracht opnieuw te ontdekken. Niet alleen voor grote presentaties, maar vooral voor die dagelijkse momenten waarop spreken een middel is om jezelf te laten zien en te zorgen voor wat je nodig hebt.
Laten we onszelf en elkaar de toestemming geven om altijd, in elke situatie, onze stem te laten horen.
Hartelijke groet,
Esther van de Wouw
